Het begon in december 1989. Lang geleden en zo lang leef ik inmiddels met mijn tinnitus. In mijn linkeroor eeuwig en altijd een pieptoon en een lage ruis. Tussen het hoog en laag hoort mijn linkeroor nog, het rechteroor werkt gewoon goed.
Samen met tien andere studerende en werkende vrouwen en mannen woonde ik in 1989 in een herenhuis in Nijmegen. Al een paar dagen lag ik op bed, want ik had een flinke griep. Meestal was ik tussen de drie à vijf dagen toch wel opgeknapt, maar deze duurde maar en duurde maar. Na zo’n anderhalve week vond ik het wel welletjes. Ik stond op, ook al voelde ik me nog helemaal niet beter. Toen ik stond, hoorde ik ineens een pieptoon in mijn linkeroor, alsof er iets geknapt was ergens in mijn oor. Het was een heel hoge toon. Ter vergelijking: wie weleens een houtvuur heeft aangestoken, herkent misschien het hoge piepen van een brandend blok hout. Dat geluid dus, dat had ik in mijn oor. Na een minuut of vijf dacht ik: “Hm, duurt best wel lang.” Na dertig minuten werd ik ongeduldig en na een nacht slapen en weer opstaan werd ik panisch.
Huisarts. Doorverwijzing. Radboudumc. KNO-arts. Onderzoek. Nog meer onderzoek. Uitslag: “Het zal nooit meer weggaan.” Ongeveer een half jaar was ik chagrijnig, kortaf, huilerig en somber. Want door de piep, waarvan ik nu de naam wist – de lieflijk klinkende, maar duivelse tinnitus – waren mijn nachten gebroken. Hier kon ik toch nooit, nooit, nooit mee omgaan? Altijd en eeuwig lawaai in mijn oor en mijn hoofd?
Gelukkig had ik ook een lage ruis in hetzelfde oor. Ik luisterde er naar, het leek op het ruisen van de zee. Te bed concentreerde ik me op die ruis, ik bleek er op in te kunnen slapen. Ik sliep niet altijd dóór, maar dit was al een beginnetje.
Het vergde oefening. Veel oefening. Vele jaren. Een andere mogelijkheid was er gewoon niet. Niet opgeven Anja, het gaat wel lukken. En nu? 2021? Ik slaap in en ik slaap door. Oefening baart kunst en een mens went echt aan alles. Of mag ik een Engels cliché gebruiken: “What doesn’t kill you, makes you stronger.”